آشنایی با سیم کشی هیتر برقی و معرفی ۳ مدار به کار رفته در بخاری‌ها
در فصول سرد سال، لزوم استفاده از وسایل گرمایشی مناسب به وضوح مشاهده می‌شود. در کشور ما از لوازم گرمایشی گوناگونی استفاده می‌شود که در این میان، هیترهای برقی از محبوبیت بالایی برخوردارند. به همین علت است که سالانه هیترهای برقی در انواع مختلفی تولید و به بازار عرضه می‌شوند. هیترهای برقی با استفاده از جریان برق، گرما تولید کرده و این گرما را به محیط اطرافشان منتقل می‌کنند. با توجه به ویژگی‌هایی مانند تعداد المنت‌ها، اندازه و آمپر مصرفی این دستگاه برای استفاده روزمره یا در صنعت به کار برده می‌شود. اگر قصد استفاده از هیتر برقی یا تعمیر این وسیله را دارید باید با اجزای مختلف آن به خوبی آشنایی داشته باشید. به همین منظور در ادامه این مقاله از داوود المنت، ارائه دهنده بهترین ترموستات و ترموکوپل در بازار، توضیحاتی در مورد سیم کشی هیتر برقی و مدارهای به کار رفته در بخاری‌های برقی ارائه خواهیم داد.
سیم کشی هیتر برقی
پیش از این به محبوبیت انواع هیتر برقی و کاربرد گسترده آن در کارخانه‌ها، کارگاه‌ها، منازل و محیط‌های کاری اشاره کردیم. سیم کشی به معنای نصب سیم‌های برق و تجهیزات وابسته به آن مانند کلیدها، المنت‌ها، سیم‌ها، ترمینال‌ها و موارد مشابه است. برای اطلاع یافتن از چگونگی سیم کشی هیتر برقی باید تا حدودی با این تجهیزات آشنا باشید. برای مثال یکی از اجزای به کار برده شده در سیم کشی هیتر برقی، المنت است که به عنوان عنصر گرمایشی در ساخت وسایل گرمایی به کار برده می‌شود. المنت میله‌ای و المنت وکیوم از انواع مختلف المنت‌ها هستند که مقاومت‌های متفاوتی نیز دارند. این عنصر گرمایشی عموما از نیکروم (ترکیب نیکل و کروم) یا الوکروم (ترکیب آلومینیوم و کروم) ساخته می‌شود.
نیکل، کروم و آلومینیوم داری مقاومت گرمایی بسیار بالایی بوده و می‌توانند مقدار زیادی انرژی الکتریکی را به انرژی گرمایی تبدیل کنند. همچنین نقطه ذوب بالای این فلزات باعث می‌شود که حین انتقال گرما تغییر شکل ندهند و ذوب نشوند.
اهمیت سیم کشی استاندارد در جلوگیری از حوادث احتمالی
اگر تاکنون به سیم دستگاه‌های برقی دست زده باشید متوجه شده‌اید که پس از چند ساعت استفاده مکرر، کمی داغ شده‌اند. چنانچه در ساخت دستگاه‌های برقی از سیم استاندارد استفاده نشود امکان آتش‌سوزی و حوادث ناگوار وجود دارد. به همین علت است که توصیه می‌کنند برای سیم کشی هیتر برقی از سیم‌های ایمن و استاندارد استفاده کنید. وسایل برقی دارای المنت، توان مصرفی بالایی دارند و باید در کابل کشی آن‌ها موارد ایمنی را بیشتر رعایت کرد. این موضوع در خصوص سیم کشی هیتر فن دار از اهمیت بالاتری برخوردار است؛ به این علت که هیترهای فن دار آمپر بالاتری مصرف می‌کنند و سیم‌های آن حامل شدت جریان بیشتری هستند.
سیم کشی هیتر برقی فن دار
برای گرم کردن محیط‌های بزرگ با مساحت‌های بالا از هیترهای برقی فن دار استفاده می‌شود. برای تولید یک هیتر برقی فن دار از موتور فن کنترل شده استفاده می‌شود. این موتور جریان را به صورت سری با آرایش گرمایش مقاومتی استفاده می‌کند. بخاری‌های برقی فن دار به تولید گرمای پاک معروفند با این حال، این دستگاه‌ها حین کار صدای زیادی تولید می‌کنند که ممکن است چندان خوشایند نباشد. چگونگی سیم کشی هیتر برقی فن دار همانند سیم کشی سایر هیترهای برقی است؛ با این تفاوت که لازم است در انتخاب کابل هیتر فن دار، دقت بیشتری به خرج داده شود. وجود موتور فن در هیتر برقی فن دار سبب شده که استفاده از سیم کشی استاندارد و ایمن از اهمیت بسیار بالاتری برخوردار باشد.
بخاری برقی فن دار آمپر بالایی مصرفی می‌کند و امکان داغ شدن سیم و آتش گرفتن آن وجود دارد. شما باید پیش از استفاده از هیتر برقی فن دار از استاندارد بودن سیم کشی ساختمان اطمینان حاصل کنید. اگر ساختمان از سیم کشی ایمن برخوردار نباشد، باید کابل کشی مستقیم از کنتور انجام شود. ضخامت کابل استفاده شده، رابطه مستقیمی با آمپر مورد نیاز هیتر دارد به طوریکه هرچه توان مصرفی هیتر بالاتر باشد باید از کابل‌هایی با ضخامت بالاتر استفاده کنید.
انواع مدارهای الکتریکی به کار رفته در بخاری‌های برقی
مدار الکتریکی به مجموعه‌ای از قطعات گفته می‌شود که در کنار هم قرار می‌گیرند و جریان الکتریکی را هدایت می‌کنند. قطعه‌های به کار رفته در ساخت مدار به کاربرد آن بستگی دارد. برای مثال کلید، المنت (عنصر گرمایشی)، کابل، فن و ترمینال جزو اجزاء اصلی یک مدار هیتر برقی فن دار به شمار می‌آیند.
مداربندی و سیم کشی هیتر برقی فن دار در حالت کلی به سه صورت انجام می‌شود:
- مدار با ۳ المنت و ۲ کلید
- مدار با ۳ المنت و ۳ کلید
- مدار با ۲ کلید، ۲ المنت و ۱ فن
با توجه به کاربرد بیشتر مدارهایی با ۲ کلید، ۲ المنت و یک فن، در ادامه این مقاله بیشتر به این نوع مدار خواهیم پرداخت.
مدار الکتریکی با ۲ کلید، ۲ المنت و یک فن
عملکرد دومین المنت در این نوع مدارهای الکتریکی به صورت مکملی برای اولین المنت انجام می‌شود. به این صورت که بعد از فشردن دومین کلید، جریان تولید شده توسط موتور از المنت ۲ هم عبور می‌کند و مقدار گرمای بیشتری به محیط وارد می‌شود. نکته قابل توجه این است که پیش از وصل کردن دومین کلید باید اولین کلید را بفشارید. عملکرد صحیح المنت‌ها کاملا به موتور فن بستگی دارد و موتور فن، تحت تاثیر کلید اول شروع به کار می‌کند. اگر کلید اول متصل نباشد، فقط دومین المنت بدون فن کار می‌کند و پس از مدتی کارایی دستگاه کاهش خواهد یافت.
سخن نهایی
وسایل گرمایشی گوناگونی برای استفاده در سرما تولید شده‌اند که هرکدام مزایا و معایب خودش را دارد. هیترهای برقی جزو پرکاربردترین وسایل گرمایشی هستند که در مکان‌های مختلف استفاده می‌شوند. بخاری‌های برقی با استفاده از جریان برق، گرما تولید می‌کنند و از این طریق محیط را گرم می‌کنند. بخاری‌های برقی فن دار به علت دارا بودن فن منتشر کننده گرما، فضای بیشتری را گرم می‌کنند و بیشتر در محیط‌های بزرگ کاربرد دارند. سیم کشی هیتر برقی فن دار باید با توجه به آمپر مصرفی بالای آن انجام شود. هرچه آمپر مصرفی آن بالاتر باشد، بهتر است کابل با ضخامت بالاتری در سیم کشی هیتر برقی به کار برده شود. به این شکل می‌توان از بروز حوادث ناگوار مانند اتصال کابل‌های برقی و آتش سوزی ممانعت به عمل آورد.